တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢ
လၢ‘NFL’ ထံကီၢ်ဖျၢၣ်ထူကရၢအပူၤ ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်ဖိတဖၣ် လိာ်ကွဲဖျၢၣ်ထူ အဆၢကတီၢ်အါတက့ၢ် ဖုၣ်ဝဲလီၤ. ဒ်တၢ်ဃုထံတၢ်အကရၢ အတၢ်ကွဲးနီၣ် အိၣ်အသိး အါတက့ၢ် အတၢ်ထိၣ်ဃူ(average) အိၣ်ဝဲ ၃.၃ န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲန့ၢ် ‘NFL’ အပှၤလိာ်ကွဲဖိထီဘရဲးဒံၢ်(Tom Brady), ပှၤလိာ်ကွဲလၢလီၢ်ခံတခီအိၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ် အဝဲနုာ်လီၤလိာ်ကွဲက့ၤ ဖျၢၣ်ထူ ဖဲအတၢ်လိာ်ကွဲနံၣ် အဝီ(၂၂)ဝီတဝီ ဖဲအသးအိၣ်(၄၄)နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ လိာ်ကွဲဝဲကဲလဲၣ်. ကမ့ၢ်လၢ အဝဲကတီၤအသးလၢ အတၢ်အီၣ်တၢ်အီအဖီခိၣ် ဒီးမၤဝဲနီၢ်ခိအတၢ်ဂဲၤလိာ် ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ် လၢဒုးကဲထီၣ်အီၤ ပှၤလိာ်ကွဲပြၢတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ဘရဲးဒံၢ်မၤန့ၢ် Super Bowl ခိၣ်ဖး ၇ ဘျီအဃိ အဝဲဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အီၤ မံၤလၤကပီၤ (G.O.A.T- greatest of all time) ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်ဖိလၢအဂ့ၤကတၢၢ် လၢ‘NFL’ ကရၢအကျါန့ၣ်လီၤ. အတၢ်သးစဲလၢ တၢ်သ့လိာ်ကွဲဖျၢၣ်ထူ ထဲတမံၤဧိၤအံၤ ဘှီအတၢ်အိၣ်မူခဲလၢာ်လီၤ. မ့တမ့ၢ်လၢ အဝဲလူၤတၢ်လိာ်ကွဲတခါအံၤ လၢတၢ်သးစဲဘၣ်ဒီး မံၤလၤသၣ်ကပီၤ…
ဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢ နတၢ်တက့ၢ်, တံၤသကိးဧၢ
ဖဲ ၂၀၀၂ နံၣ်, လါယူၤ ၁၁ သီန့ၣ်, တၢ်သးဝံၣ်ပြၢ အမဲရကၤအၣ်ဒီ(လ) (American Idol)စးထီၣ် အဆိကတၢၢ် တဘျီန့ၣ်လီၤ. ကိးနွံဒဲးန့ၣ်, ၦၤပြၢတၢ်ဖိလၢ အၦဲၤဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်ဖးဒိၣ်တဖၣ် သးဝံၣ် တၢ်သးဝံၣ်လၢ ၦၤအါဂၤဘၣ်အသးတဖၣ်, လၢအဝဲသ့ၣ်အကျဲတကလုၥ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးၦၤကမျၢၢ်လၢ အကွၢ်ကီတၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢ မတၤမတၤကဘၣ်ထီၣ်ဆူ တၢ်ပြၢ လၢခံတပတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်တၢ်ဒုးနဲၣ်အၦၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အကျါတဂၤအသိး ရဲဒံၣ်ကၠဲးကစၢၣ် (Randy Jackson) ဟ့ၣ်ဆၢက့ၤ အတၢ်ထံၣ် လီၤလီၤဆီဆီလၢ အတၢ်ကတိၤထိးသး (remark) ဒ်အံၤ “နဒုးကဲထီၣ်တၢ်သးဝံၣ်အံၤလၢ နတၢ်ဒၣ်နဲလံ, တံၤသကိးဧၢ”. အဝဲပတြၢၤဝဲဒ်အံၤ ဖဲၦၤသးဝံၣ် တၢ်တဂၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်သးဝံၣ် ညီနုၢ်တယုၢ်, မၤလိန့ၢ်အီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ခဲလၢၥ်ခဲဆ့, ဒီး ဒုးနဲၣ်က့ၤအီၤလၢကျိၤကျဲအသီ ဒီးကဲထီၣ်အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဒၣ်ဝဲအခါန့ၣ်လီၤ. “တၢ်ဒုးကဲထီၣ်အတၢ်ဒၣ်ဝဲ” စံးတၢ်န့ၣ်မ့ၢ် “တၢ်ပၢအီၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤ ဒီးသ့သ့ဘၣ်ဘၣ်, ဒီးဟ့ၣ်ထီၣ်ဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလၢ ပျဲၢ်စီၤခိၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ
စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး ကွဲမုၥ်ၦၤလၢ ပကမၤဒ်သိးအံၤလၢ…
ထဲဒၣ်ကစၢ်ယွၤ
လၢတၢ်လဲၤထီၣ်လံၥ်ပသံးအဂီၢ် ယဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါ ဒ်သိးယကမၤန့ၢ်ဘၣ် လၢၢ်တၢ်မျၢ်ဝါပသံးအမ့ၢ်အတီန့ၣ်လီၤ. ယသးပူၤ ယဆိကမိၣ် မ့ၢ်ယလဲၤကပၥ်ဘၣ် ပသံးအဂ့ၤကတၢၢ်တခါလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ၦၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဘၣ်ဃးဒီးမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွၢ်သးပီညါ ဘၣ်ရံၣ်ၡဝး(Barry Schwartz) စံးဝဲဒၣ်ၦၤ ဒ်သိး ဂံၢ်ဘါစၢ်လၢ တၢ်ဆၢတဲၥ်တၢ်တမံၤမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ၦၤလၢအဃုဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးဒ်အံၤန့ၣ် ထီဒါလိၥ်သးဒီး “ၦၤမံသူၣ်မံသး” တဂၤန့ၣ်လီၤ. “ၦၤမံသူၣ်မံသး” တဂၤန့ၣ် ဆၢတဲၥ်ဃုထၢဝဲတၢ်လၢ မၤလၢၦဲၤအဝဲသ့ၣ်အတၢ်လိၣ်တမံၤမံၤအဖီခိၣ် န့ၣ်လီၤ. ၦၤဒ်သိးကွၢ်ဃုတၢ် အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်န့ၣ် ထီဘိအဲၣ်ဒိးမၤန့ၢ်ဃုထၢတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ကဲထီၣ်တၢ်ဒဲးဘး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပဘၣ်ဃုထၢတၢ်အါမံၤအကျါ ပဃုထၢဆၢတဲၥ်တၢ် မ့ၢ်ကမၣ်ဒီး တၢ်ကဲထီၣ် တၢ်မနုၤတမံၤ ကသ့ဝဲဒၣ်လဲၣ်. တၢ်သးတမံၤ, တၢ်သးတစူၤ, တၢ်သူၣ်ကၢ်သးလီၤဘှါဟဲအိၣ်ထီၣ် ဝဲဒၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤသးဒ်အံၤန့ၣ် ၦၤကူၣ်သ့ဘၣ်ထွဲဒီးရ့လိၥ်အိၣ်ဆိးပီညါတဖၣ် ပၥ်ဖျါဝဲ “တၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်ကလဲၤကပၥ်ဘၣ်တၢ်”န့ၣ်လီၤ.
လံၥ်စီဆှံအပူၤ “ၦၤအဲၣ်ဒိးမၤန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်” မ့ၢ်ဂ့ၤ “ၦၤမံသူၣ်မံသး” တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတထံၣ်ဘၣ်အီၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ်လၢ အဒ်သိးလိၥ်အသးန့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူးတၤဝဲ စီၤတံၤမသ့း ဖျါဝဲဖဲ ၁…
ကတဲာ်ကတီၤတၢ်လီၢ်တတီၤလၢပဂီၢ်
ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်လီၤသး ဒ်သိးကဘုၣ်ထွံၣ်ဖိတဒုအဃိၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်ညါ ထံွၣ်ကဘၣ်အီၣ်တၢ်အီၣ်မနုၤ ဒီးတၢ်ကဘၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါထွံၣ်ဖိအံၤလၢ ပဟံၣ်အသီအံၤဒ်လဲၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီး ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အဂုၤအဂၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤႉ
အ၀ဲတဲဘၣ်ယၤလၢၣ် တၢ်အံၤ ကဒုးကဲထီၣ် ထွံၣ်ဖိတဖၣ်လၢ အနၢ်လိၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အံၤအဃိ‚ ပကတဲာ်ကတီၤ ဒၢးဖိတဖျၢၣ်လၢ ထွံၣ်ဖိအံၤအဂီၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး လီၤႉ တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ် ကဟဲအိၣ်ထီၣ်ဒံး ဖဲပဘုၣ်ထွံၣ်အသီဖိအံၤ ဘၣ်ဆၣ်‚ ယဖိမုၣ် အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤလၢတၢ်သးခု‚ တမ့ၢ်တၢ်လၢ တလၢတပှဲၤဒံးဘၣ်လီၤႉ
တၢ်သးဆူၣ်အတၢ်မၤသကိးလၢ ယဖိမုၣ်အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤ တၢ်လၢ ထွံၣ်ဖိအံၤ‚ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤလၢ ကစၢ်ခရၠာစးံာ် သးအိၣ်နီၤဟ့ၣ်တၢ်အိၣ်မူလၢ အတၢ် အၢၣ်လီၤအီလီၤၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲအတၢ်မၤတၢ်သးခုကစီၣ် ဘူးကတၢၢ်‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးစံးဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ ကစူၢ်အီၤနာ်အီၤၣ် (သု) ကအိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ’’ (း၃) ႉ
တယံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ၣ်လီၤႉ
ယမၤစၢၤမ့ၢ်တသ့ဘၣ်ဆၣ်‚ သးခုထွဲယဲလၢ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤ လီၤတံၢ် လီၤဆဲးလၢ အဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ယဖိမုၣ်ဖိၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်ၣ်လီၤ (း၂) ႉ
တၢ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးဧါ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဧါ
တၢ်ပူၤက၀ီၤကျီၤဖးဒိၣ်လၢ တၢ်အသ၀ံလၢအဟဲဃ့ၢ်ဟးထီၣ် ‘‘တၢ်ထူၣ်ဖျဲး’’ ဘၣ်တၢ်ဘိးဘၣ် သ့ၣ်ညါအီၤလၢ ကျးဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်အမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤထုးန့ၢ်ယသးဒီး တခီ‚ ဒီးဟ့ၣ်ထီၣ် စ့ၢ်ကီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢယသးပူၤလီၤႉ ယမါဒီးယၤ ပကတိၤသကိးတၢ်လၢ ပကပရၤတၢ်ပူၤ က၀ီၤကျီၤဖးဒိၣ်အံၤၣ်လီၤႉ ယဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးတၢ်အိၣ်ဘှံးကသုၣ်လၢ ပဟံၣ်ကရၠာစးၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ တၢ်လၢအလိၣ်လၢတၢ်ပူၤက၀ီၤ ကျီၤဖးဒိၣ်အံၤ မ့ၢ်ထဲဒၣ်တၢ်ကဘၣ် မၤကဆှီက့ၤအီၤ ဃုာ်ဒီးလီသဟီၣ်မ့ၣ်အူထဲဒၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဒီးသတူာ်ကလာ်‚ တၢ်ဆၢမုၢ်လၢ်လၢ တၢ်ကဃ့ၢ်ပူၤဖျဲး ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်အံၤၣ်လီၤႉ
တၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်အံၤၢ်ဒံးယသးဒိၣ်ဒိၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်အံၤ အၢၣ်လီၤတၢ်တမံၤမံၤ လၢယလိၣ်ဘၣ်၀ဲ တၢ်သးခုလၢတၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဖဲတၢ်တမုာ်တလၤအိၣ်ကတီၢ်ႉ တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤတၢ် ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ဆၢထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်တၢ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်တမံၤမံၤလၢ ပလုၢ်လၢ်လ့ပစီဒီးလိာ်လ့ပှၤၣ်လီၤႉ တၢ်လၢအကမၣ်တအိၣ်နီတမံၤၢ်တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ မ့တမ့ၢ် ဟးထီၣ်ဒီးလဲၤဆူတၢ်လီၢ်ဃံလၤ လၢတတီၤတီၤန့ၣ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ်အိၣ်၀ဲတမံၤလၢ အလီၤဆီလိာ်သးၢ် ယွၤတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအကတီၢ်ၣ်လီၤႉ
လၢယိၤဟၣ် ၁၆ အပူၤ‚ ယ့ၣ့်ှှူးစံးဘၣ် အပျဲၢ်တဖၣ်လၢၣ်လီၤႉ ‘‘လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ သုကဘၣ်အဖှီၣ်လီၤ’’ႉ ‘‘ပာ်သုသး ခူတလ့ၢ်တက့ၢ်ႉ ယမၤနၢၤလံဟီၣ်ခိၣ်လံ’’ (ယိၤ ၃၃) ႉ ယ့ၣ့်ှှူးတအဲၣ်ဒိးလၢ…
နံၤသီတနံၤ လၢအဘူးထီၣ်ဆူခရၠာစးံာ်စမၢး (စ)
ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ၀ံၤလံအံၤ‚ ယတနာ်ယဲဘၣ်‚အံ့ၣ်လီၤႉ
ယသ့ၣ်ညါအ၀ဲကလၢၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ၀ံၤအလီၢ်ခံ ပကလၢၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဃ့ၢ်စိာ်ဃ့ထီလီၤႉ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်၀ံၤလံႉ သ့ၣ်ထူၣ်ဒီးတၢ်ကယၢကယဲတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ထုးကွံာ်လံႉ ပတုၤဘၣ်လံလၢ လါယနူၤအါရၠာစးံၤ လၢဂံၢ်ဘါတအိၣ်ဒီး လၢပှၤအါဂၤအဂီၢ်ၣ်လီၤႉ ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ဒီးတၢ်မၤသကိးတၢ်လၢတၢ်သူတချုးသါတချုး လၢအဟဲပိာ်ထွဲတၢ်အံၤအခံၣ်လီၤႉ
လၢပူၤကွံာ်စှၤနံၣ်‚ ဖဲပပာ်ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ယံၤယံၤ၀ံၤ‚ ယသ့ၣ်ညါလၢ ဖဲလၢလံာ်နံၣ်လံာ်လါ မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်နံၤသီဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ် အတွးတအိၣ်ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်တမံၤလၢယညီနုၢ် စံးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်ၢ်ဒံး ပတၢ်မၤခရၠာစးံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်တစိၢ်တလီၢ်အမူးအံၤ မ့ၢ်နီၢ်သးအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢအအိၣ်လၢတၢ်အံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤလၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး ဟဲစိာ်ဆူပဟီၣ်ခိၣ် ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအ၀ဲအတၢ်ကဟဲက့ၤ ကဒါက့ၤန့ၣ်လီၤႉ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် တဘျီ၀ံၤတဘျီလၢအိၣ်ခိးၣ်လီၤႉ အ၀ဲပာ်ဖျါတၢ်လီၤဆီတဖၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်တၢ်မူ တၢ်ဂဲၤအကျဲ ဃုာ်ဒီးတၢ်အဲၣ်ဘၣ်ဟီၣ်ခိၣ်’’ (း၁၉) ႉ တၢ်အိၣ်မူဟူးဂဲၤက့ၢ်ဂီၤတမံၤလၢ တၢ်မုၢ်လၢ် လၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးကဟဲက့ၤကဒီးတဘျီ‚ ‘‘ပတၢ်၀့ၢ်ဖိအလီၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမူခိၣ်ၣ် ပကွၢ်လၢ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ တၢ်‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအကျဲစ့ၢ်ကီးလီၤ’’ (း၂၀)
တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ‚ ‘ပမ့ၢ်၀့ၢ်ဖိအလီၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမူခိၣ်’…
ပှၤဆံးလီၤစှၤလီၤတဖၣ်
တၢ်န့ၣ်စးထီၣ်လၢ ယကိာ်ယူၢ်ကိၢ်ကွံလီၤႉ အၣ် ႉႉႉ အိႉႉႉ ယဆိကမိၣ်ထီၣ်လီၤႉ တၢ်ကိၢ် ကွံအံၤ ကဲထီၣ်လၢ တၢ်လၢကိၢ်ထီၣ်ကိၢ်ဂီၤလီၤႉ တၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အခီၣ်ထံးလၢ ယတၢ်သါ ကလံၤကျိၤ ဘၣ်ဒိလီၤႉ တၢ်ကိၢ်ထီၣ်ကိၢ်လီၤကဲထီၣ်လၢ တၢ်ကူးဖးဒိၣ်လီၤႉ ဒီးတၢ်ကူးဖးဒိၣ် ခီဆူ တၢ်ခူၣ်ဘၣ်ပသိၣ်တၢ်ဆါလီၤႉ
တၢ်ကူးတုၤကိာ်ယူၢ်ဆါအံၤဘၣ်ယၤ ယံာ်ဃိးနွံလီၤႉ တၢ်ကိးအီၤ တၢ်ကူးဖးဒိၣ်တပာ်ကလီကလီဘၣ်ႉ ဘၣ်ယၤ၀ံၤ ယမၤလိန့ၢ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသူၣ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤႉ ယတဆိကမိၣ်လီၤသးလၢ ယသးပှၢ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ် ယသးပှၢ်မးလံ ဒ်သိးယတၢ်ဆိ ကမိၣ် ကဆှၢယၤဆူ တၢ်သ့ၣ်ညါထံၣ်လီၤက့ၤ ယသးလီၤႉ ယတံၤသကိး အက့ှူၢ်ဖိလၢ ယတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ အိၣ်ဒီး တၢ်ယုၢ်န့ၢ်ပမံၤလၢ အလီၤနံၤ ဘၣ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ခ@အတၢ်ကီတၢ်ခဲတမံၤအံၤ ဒီးကိးပှၤ ‘‘ပှၤဆံးလီၤစှၤလီၤတဖၣ်’’လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢပှၤ ကိးပှၤဆံးလီၤစှၤလီၤတဖၣ်အံၤ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအမူဒံးဂဲၤဒံးတမ့ၢ်တၢ်လီၤနံၤဘၣ်ႉ
ဖဲ ၂ ကရၠာစးံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၄ န့ၣ် စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီးကွဲး၀ဲ လၢအကျဲဒၣ်၀ဲၣ် အ၀ဲကွဲးဖျါတၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်လၢ အ၀ဲဒၣ် ဒီးပှၤအက့ှူၢ်ဖိတဖု…
လၢတၢ်ဖိးဟုတၢ်အပူၤ
ယဖိမုၣ်သံကွၢ်ယၤလၢ ‘‘ပါပၢ်ဧၢၢ်ယၤလံာ်ဧါႉ’’ တၢ်သံကွၢ်ဒ်သိးအံၤ တမ့ၢ် တၢ်သံကွၢ်လၢ အတညီနုၢ်လၢဖိသၣ်တဂၤအဂီၢ် ဆူအမိၢ်အပၢ်အအိၣ်န့ၣ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ယဖိမုၣ်ဖိတခီ အသးအိၣ်လံ ၁၁ နံၣ်လံႉ လၢနံၤသီတဖၣ်ၢ်ဒံး ဖဲအ၀ဲအနီၢ်ဆံးကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်သးခုအပူၤ ယစံးဆၢက့ၤ ယဲ ‘ဂ့ၤလံ’ ဒီး အ၀ဲ၀ံာ်ပကံးအသးလၢယကပၤလၢ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤဖးထီအလိၤန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲယဖးန့ၢ်အီၤလံာ်‚ အ၀ဲကနၣ်ဒီးပှံၢ်လီၤအသးလၢယအိၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤ မ့ၢ် တၢ်ကတီၢ်လၢအမုာ်တဖၣ် ဒ်မိၢ်ပၢ်တဂၤအသိးၢ် သးလီယိာ်ယိာ် လၢပဂီၢ်ဆူ တၢ်က‘ဖိးဟု’ ပှၤၣ်လီၤႉ
လၢတၢ်အကတီၢ်အ၀ဲန့ၣ်ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အကတီၢ်အါကတီၢ် ယပညိၣ်တၢ်လၢ တၢ်ကဆၢထၢၣ်လၢယခီၣ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤညီဒိၣ်မးဒ်သိး တၢ်ကလီၤမၢ်ကွံာ်လၢ ကထိး ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်လၢပဂီၢ်‚ လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်အဲၣ်လၢ အဒီတဒၢပှၤ လၢ ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၁၆ ပာ်ဖျါ၀ဲ ‘‘ယွၤသးကညီၤတၢ်ဒီး တီ၀ဲလိၤ၀ဲ‚ မ့ၢ်မး ပကစၢ်သးအိၣ်တၢ်လီၤ’’ (း၅) ႉ ဒ်ယဖိမုၣ်ဖိအသိး‚ တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဖဲယ၀ံာ်ပကံးယသးလၢကစၢ်ယွၤအကံၢ်ဒုၣ်ဖီခိၣ်ၣ်လီၤႉ
ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၁၆း၇‚ ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်လၢ…
တၢ်ပျံၤအကလံၤမုၢ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်
ဖဲကွဲၤထံၣ်ဟူအတၢ်ဘိးဘၣ်ရၠာစးၤလီၤတခါအပူၤ ပိာ်မုၣ်တဂၤသံကွၢ် ပှၤလၢ အကွၢ်ကွဲၤထံၣ်ဟူ အက့ှူၢ်အကျါတဂၤဂၤလၢ ‘‘နဃုထံၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်‚ မး (ခ) ဧၢ’’ ဒီး ဖဲန့ၣ် မး (ခ) န့ၣ် စံးဆၢက့ၤ၀ဲ ‘‘ယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ယဲ ယတၢ်ထံၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အတမၤ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အသူၣ်လီၤသးလၢတၢ်ပျံၤအလိၤဘၣ်’’ န့ၣ် တသ့ၣ်ညါထွဲ၀ဲလၢ ပိာ်မုၣ်န့ၣ် သံကွၢ်ဒၣ်တၢ်လၢ အ၀ဲဆၢကွၢ်လၢကွဲၤထံၣ်ဟူအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤႉ
ယတဆိကမိၣ်‚ ယတမုၢ်လၢ်လၢ ကွဲၤထံၣ်ဟူအတၢ်ဘိးဘၣ်ရၠာစးၤလီၤတခါန့ၣ် ကဘၣ်တိၢ်ဘၣ်ထံးယၤဆါဆါဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ယလီၤဂာ်လိာ်သးဒီး မး (ခ) လၢအလီၤသးကညီၤအံၤလီၤႉ တဘျီတခီၣ်‚ ယဲစ့ၢ်ကီး ယသးအိၣ်ဒီးတၢ်တံာ်တာ်‚ ခီဖျိကျိၤကျဲ လၢ တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးဆှၢယၤလၢသးသမူပူၤလီၤႉ
ယ့ၣ့်ှှူးအပျဲၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအစိကမီၤဖးဒိၣ် လီၤဘၣ်အလိၤလီၤႉ တဘျီ‚ ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ခီဃီၤပီၣ်လဲၣ်ကၤလံၤလါန့ၣ် (မၢ်ကူး ၄း၃၅) ‚ ‘‘ကလံၤတပျုာ်တပျီၤထီၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ’’ (း၃၇) ႉ တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးဖးဒိၣ်လီၤဘၣ်အီၤ‚ ဒီး အ၀ဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်၀ဲလၢ ယ့ၣ့်ှှူး (ပှၤလၢအမံဘၣ်အသးတဂၤ) တဘၣ်ယိၣ်တၢ် လၢ…
ပဲာ်ဃိကဆှီဆူ တၢ်ကဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်
ဖဲယကွၢ်ကနဲတဘ့ၣ် စီၢ်လီၤကဖီကဖီလၢ ရၠာစးၢး့ှှါစ့းဖီမုၢ်အလိၤ‚ ယကမၢကမၣ်ဘၣ် လၢတပှိာ် (ဖီက့ှူၢ်) အဒ့အ့တၢ်တဖၣ်‚ ဟဲထီၣ်ဒီးအလွဲၢ်လၢအဃံလၤတဖၣ်လီၤႉတၢ်အလွဲၢ် လါဟ့စၢ်စၢ်လၢ အဖီထီၣ်ဖးထီၣ်အံၤ‚ ထုးန့ၢ်မဲာ်ချံဃုာ် ဒီးကနဲတဖၣ် အသးန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖဲအပူၤကွံာ်တၢ်ယီၤထီၣ်သီ‚ ယကမၢကမၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်အံၤ တဖီထီၣ်ဖးထီၣ်လၢၤဧါန့ၣ်လီၤႉ ဖဲယမါအမိၢ်အပၢ်တဖၣ် တံာ်ကွံာ် တၢ်မုၢ်ဖိတဖၣ်‚ ယတယာ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်ကထဲးထီၣ်ကွံာ် တၢ်မုၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်အခဲအံၤ‚ ယအုၣ်ဘၣ်ယသးလၢ‚ တၢ်အစၢလၢအဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢတၢ်ပဲာ်ဃိကဆှီတၢ်လၢ အဖျါ မၤဆါဘၣ်တၢ်ဆူယအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဃံတၢ်လၤလၢ အလီၤကမၢကမၣ်လၢ တၢ်အစၢလၢ တၢ်တံာ်ကွံာ် ကျီကွံာ် တၢ်နးနးကလဲာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အဂ့ၢ်အခၢးအါမံၤအကျါတမံၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး စူးကါ၀ဲ ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်အကျါ န့ၣ်လီၤႉ လၢလံာ်ယိၤဟၣ် ၁၅ အပူၤ‚ အ၀ဲစံးဘၣ်ပှၤလၢ ‘‘ယဲဒၣ်အံၤ‚ ယမ့ၢ်စပံးအမုၢ် နီၢ်နီၢ်ဒီး ယပၢ်မ့ၢ်ပှၤပၢၤစပံးမုၢ်အလီၢ်လီၤႉ ကယဲၢ်ဒ့လၢ ယလိၤလၢအတသၣ်ထီၣ်ဘၣ်၀ဲ န့ၣ် ပဲာ်ကွံာ်၀ဲဒီး ကယဲၢ်ဒ့လၢအသၣ်ထီၣ်၀ဲန့ၣ် ဒ်သိးအကသၣ်အါထီၣ်ဒီး ပဲာ်ဃိကဆှီထီၣ်၀ဲဒၣ်လီၤ’’ (း၁-၂) ႉ
ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအတၢ်ကတိၤ…